SAFFET EMRE TONGUÇ

İstikamet Karaköy

Ya iÅŸte böyle… Cumartesi ilavemiz ‘rehber’ oldu. Ben kabıma sığmadım, sokaklara taÅŸtım! Saffet Emre Tonguç’la ver elini Karaköy! Oy oy oy. Ä°stanbul Life dergisi için çok eÄŸlenceli bir çekim yaptık, yemin ederim Karaköy’ün altını üstüne getirdik. Burada, bizim ilavede mini hali yer alıyor, dergiyi alırsanız daha neler yaptığımızı görürsünüz. Saffet Emre Tonguç, bir Ä°stanbul uzmanı. O, benim için bu ÅŸehrin kralı! Bir de müjdem var size: Bundan böyle Seyahat ilavesi pazarları çıkacak; Saffet, pazarları artık sizinle. Takdir edersiniz ki böyle bir adamla takılmak iyi oluyor. Çünkü gezip gördüğün yerlerin tarihini de anlatabiliyor. Ama bunu baymadan yapıyor. Derin bir bilgi birikimi var -ayol adam, BoÄŸaziçi’nde iki bölüm bitirmiÅŸ, Viyana’da üstünü okumuÅŸ, Osmanlı Yahudileri üzerine tez hazırlamış- ama önüne bilgi yığarak, bezdirmiyor! Karaköy’de birçok yer keÅŸfettim sayesinde. Beni çatı katlarındaki Rus kiliselerine bile götürdü. Özel izinler alıp, açtırdı. Sen ne güzel bir abimizmiÅŸsin be Karaköy!

Altın Boynuz’la Pera’nın birleÅŸtiÄŸi nokta yani Karaköy, seni neden heyecanlandırıyor?

– Çünkü tarih boyunca ticaretin ve paranın merkezi olmuÅŸ ama kazandıklarından güzellikler de yaratmış. Önemli bir liman olduÄŸu için sadece burada yaÅŸayanlardan deÄŸil, buradan gelip geçen kültürlerden de izler biriktirmiÅŸ. TelaÅŸ içinde koÅŸturan günümüz insanı, binalardaki o ihtiÅŸamı, detaylardaki gizli hikâyeleri fark eder mi bilmem ama Karaköy yıllardır sokaklarında hazineler saklıyor.

O ihtiÅŸamlı yapılar ve arka sokaklarda genelev…

-Aynen öyle! Her zaman kozmopolit bir bölge olmuş. Uzun seferlerden dönen denizcilerin ilk uğrak yeriymiş limandaki o genelevler.

İSTANBUL ÇARPAR

Bu şehrin çekiciliği, tezatları mı?

-Kesinlikle. Tahtakale’de Art Nouveau bir binaya, Edirnekapı’nın ara sokaklarında ahÅŸap bir sinagoga, Fener Rum Lisesi’nin arkasında Ä°smail AÄŸa Cemaati’nin Kur’an kursuna, CerrahpaÅŸa’daki esir pazarının yanında 1600 yıllık Arkadius Sütunu’na, Kuzguncuk’ta kubbeleri aynı yükseklikte aynı bahçede yer alan bir kilise ve camiye rastlıyorsan bu ÅŸehir çekicidir! Beklenmedik zamanda çarpar ve baÅŸtan çıkarır seni!

Bir dönem, katillerin, ipsiz sapsızların mekânı olmuÅŸ. Sonra nasıl bir deÄŸiÅŸim geçirmiÅŸ? Niye ÅŸimdilerde herkes Karaköy diyor, Karaköy’e gidiyor? Yeni mekânları keÅŸfediyor. Nedir Karaköy’deki büyü?

-Steril deÄŸil. Huzur Kıraathanesi’nin yanında Naif Cafe var, devamında bir atölye, ondan sonra ise medrese! Hırdavatçı, berber, tavukçu, hamburgerci, sanat galerisi, baklavacı ve tornacı dip dibe. Aman öyle kalsın! Her ÅŸey zaten yeteri kadar kopyala-yapıştır bu ülkede.

Eski sakinleri kimlermiÅŸ? Karaköy’de azınlıklar mı yaÅŸarmış?

-Semt, adını 19’uncu yüzyılda burada yaÅŸamış olan Karaim Yahudileri’nden almış. Artık pek yoklar. Ä°stanbul’da doÄŸru düzgün azınlık kalmadı ki, burada kalsın! Özellikle genç kuÅŸak, terk edip gidiyor ÅŸehri. Rum okulu yıllardır kapalı. Kiliselerde ayin zamanı bir avuç insan ya var, ya yok. Cemaati kalmayan Zülfaris Sinagogu, Musevi Müzesi oldu. Schneider Sinagogu ise sanat galerisine çevrildi.

ÇATI KATI KİLİSELERİ

Çatı katlarında kiliseleri de gezdik seninle. Neden çatı katındalar?

-Karaköy’ün unutulmuÅŸ ibadet yerleri arasında Rus Ortodoks kiliseleri en olaÄŸanüstü olanları. Çatıda yer alan kiliseler, Rus hacıların Yunanistan’daki Aynaroz Dağı’na ya da Kudüs’e giderken mola verdikleri dinlenme evlerinin üstüne ÅŸapel olarak yapılmış. Rahip, ÅŸapelin hemen altındaki katta, hacı adaylarıysa daha aÅŸağı katlarda kalırmış. Son kuÅŸak da öldü. Çok az Rus kaldı ÅŸehirde. Åžimdiki müdavimler daha ziyade temizlik iÅŸi için ÅŸehre gelen Moldovyalılar…

 

ÅžEHRÄ°N EN Ä°YÄ° HAMAMI

Karaköy’de en sevdiÄŸin yapı?

-Bir sürü var. Ama Kılıç Ali PaÅŸa Camii çok özeldir. SadeliÄŸi, asaleti çarpar beni! Kaptan-ı Derya Kılıç Ali PaÅŸa tarafından Mimar Sinan’a yaptırılmış. Yine Mimar Sinan! MüthiÅŸ bir deha! Ä°yi ki bu ÅŸehrin pek çok yerinde onun imzası var.  Türbe, medrese ve hamamdan oluÅŸan bir külliyeye sahip camide Ä°znik çinilerinin en güzel örneklerine rastlamak mümkün. Åžiir gibi bir camii.

Karaköy’de gezdirdiÄŸin Martha Stewart en çok neyi beÄŸendi?

-Kılıç Ali PaÅŸa Hamamı’na bayıldı. Restorasyonu çok baÅŸarılı yapılmış, servis müthiÅŸ. Bana göre ÅŸehrin en iyisi.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

KES SAKLA

KeÅŸfet! Bando’nun mutfağı bir heykeltıraÅŸa ait. Komodor pizzalarıyla ön plana çıkıyor. Pim dünya mutfağı yapıyor. Baltazar, ızgara etin hakkını veriyor, Gakkı ise kahvaltılarıyla meÅŸhur…

Romantik akşam yemeği! Rudolf, Ferahfeza, Zelda Zonk, Tarihi Karaköy Lokantası ve Colonie.

Bir gece mutlaka kal! Vault ve 10 Karaköy.