GÖZLERİMİ yaşartıyor böyle adanmışlıklar! Şebnem Sezer, yürünmeyen yollarda yürüyen kadınlardan biri. Bence şahane bir şey yapıyor. Çok sevdiği serebral palsili yeğeni için neler yapabileceğini araştırırken, ‘boccia’ sporuyla tanışıyor. En ağır engelli grubunun dahi oynayabildiği tek spor branşı boccia. Dünyada 35 yıldır oynanıyor. Tarihi de Romalılara dayanıyor. Şebnem Sezer, önce yeğeni sebebiyle bu işe dalıyor ama sonra bu sporun engelli bireylerin hayatını nasıl değiştirdiğini görüyor. Ve onların antrenörü oluyor! Bence güneş gibi bir kadın. Daha da çok engelli bireyin hayatını aydınlatması dileğiyle… Bana “Sesimiz olur musunuz?” dedi. Seve seve. Bu röportajla başladık. Elimden ne gelirse yapmaya hazırım…
Nedir bu boccia?
Dünyada en ağır engelli grubunun oynayabildiği tek spor branşı. Engelli bireyleri aktive eden, yaşam kalitelerini arttıran ve onların topluma entegre olmalarını sağlayan bir araç. Yani sadece spor değil. Daha fazla bir şey!
Nasıl oynanıyor?
Oyuncular, topu yerdeki hedef topun yakınına itiyorlar. Topları yuvarlayabilirler, atabilirler, tekmeleyebilirler veya aşağı doğru bırakabilirler. Vuramıyorlar ya da tekme atamıyorlarsa, rampa kullanabilirler. Eğer topu elleriyle serbest bırakamıyorlarsa, yardımcı ekipman da kullanabilirler. Baş ya da el değneği gibi…
Takım sporu mu?
Çiftli veya 3’er kişilik takımlar halinde belirlenen sayıda ve sette rekabet ediyorlar. Her iki tarafın, her sette atışlar ve skorun sayımı için 6 topu oluyor. Kırmızı veya mavi. Puanlar, maç boyunca kazananı belirlemek için biriktiriliyor.
Saha boyutları peki?
12.5 metreye 6 metre. Kolay gibi görünse de oyun taktiklerden oluşuyor. Heyecanlı ve gerilimli geçiyor. 1984’te Paralimpik Oyunlar’da lanse edildi. Şu anda dünya çapında 50’den fazla ülkede oynanıyor.
Peki bizde?
2014’ün sonunda Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu bünyesine alındı ve paralimpik bir branş olarak olimpiyatlarda yer alması için ülkemizde Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu (TBESF) çatısı altında ulusal faaliyetlerine başladı.
BEDENİNDE SADECE İŞARET PARMAĞI HAREKET EDEN BİR SPORCUM VAR AMA ÇOK BAŞARILI BİR BOCCİA SPORCUSU
Hangi engelliler oynayabiliyor?
Doğuştan veya sonradan engelli olan her birey. Omurilik felci, kas hastaları veya serebral palsili gibi ağır engelli bireyler… Oyuncular, engellerine ve fonksiyonel yeterliklerine göre 4 sınıfa ayrılarak oynuyorlar.
Gerçekten yataklarından bile çıkmayan engelli bireylerin de oynayabileceği bir spor mu?
Evet. Dünyada en ağır engelli grubunun yapabildiği tek spor boccia. Bedenlerinde hiç hareket olmamasına rağmen boccia oynayabilirler. Tek şart, mental seviyeleri normal olmalı. Sporcu oyun kurabilmeli ve strateji geliştirebilmeli. Benim mesela bir sporcum var. Tedavisizlikten şu anda oturamıyor. Yüzükoyun yatabiliyor, dirseklerinin üzerinde duruyor. Bedeninde sadece işaret parmağı hareket edebiliyor. Ama çok başarılı bir boccia sporcusu…
SEREBRAL PALSİLİ YEĞENİM SAYESİNDE ANTRENÖR OLDUM
Siz bu spora nasıl ilgi duydunuz?
Serebral palsili bir yeğenim var. Onun için neler yapılabilir konusunu araştırırken boccia sporuyla tanıştım. Sonra iyice işin içine daldım. Çok severek antrenörlük yapıyorum. İşime bayılıyorum, sporcularıma da. Hepsi birbirinden şahane. Ben onlara “engelli” demiyorum. Bana göre “engellenmiş bireyler” onlar. Toplum olarak biz engelliyoruz. Hayatlarını ve şartlarını kolaylaştırmıyoruz. “Yapamaz, edemez!” diyoruz. Fırsat tanımıyoruz. “Engel” bizim beynimizde. Ben elimden geldiğince, onların mücadelesinde, yürüdükleri yolda yaşadıklarını hissetmelerine, başarı duygusunu tatmalarına vesile olmak istedim.
Müthişsiniz! Yeğeniniz de devam ediyor mu boccia oynamaya?
Sağlık sorunları yüzünden artık antrenman yapamıyor. Ama biliyorum ki benimle gurur duyuyor. Ve kendisiyle aynı kaderi yaşayan birçok sporcu için elimden geleni yaptığımı biliyor. Onun sayesinde başladı tüm bu macera. Canla başla çalışmaya devam ediyoruz. Tüm engelli bireylerimizin bize ihtiyacı var ve hepsinin elleri tutulacak kadar değerli.
HEDEFİMİZ 2020 TOKYO OLİMPİYATLARI
Milli takımın bu spordaki başarıları neler?
Açıkçası Petkim’le tanışmadan önce yurtdışı deneyimimiz çok yetersizdi ve hiçbir derecemiz yoktu. Petkim desteğiyle çıktığımız ilk turnuvada Türkiye’ye bronz madalya ile döndük.
Şu anda olimpiyatlara mı hazırlanıyorsunuz?
Evet. Hedefimiz, 2020 Tokyo Olimpiyatları. Olimpiyatlara kadar katıldığımız yarışmalardan aldığımız puanlarla kotayı doldurup, ilk 10 ülke arasında olmayı hedefliyoruz. Tokyo Paralimpik Olimpiyatları’nda yer alabilmek en büyük hayalimiz.
HAYATTA ENGEL MENGEL YOK! SPORCULARIM SAHADA SAVAŞÇIYA DÖNÜYORLAR!
İnsan ne hissediyor boccia oynayan sporcuları görünce?
Hayatta engel mengel olmadığını görüyorsunuz. Hayata bakışınız değişiyor, beklentileriniz değişiyor. Ve hayatın her “an”ı çok kıymetli. İşte bu farkındalık bilinci, her sıkıntıda sizi sorun odaklı olmaktan kurtarıp, çözüm odaklı biri haline getiriyor. Boccia oynayan sporcularıma baktığımda, onları sahada kendilerine güvenli görüyorum ve hayran kalıyorum. Sahada engel yok. İnanılmaz birer savaşçıya dönüşüyorlar. Ve onlara acıyan bakışlarla bakanlar filan ortadan kalkıyor. İşte boccia, onlara güç veriyor ve hayattaki duruşlarını değiştiriyor. “Ben de varım!” diyebiliyorlar.
TOPLAR ÇOK PAHALI PORTAKALLA ANTRENMAN YAPMAK TÜRK ZEKÂSI
Topların özelliği ne?
Bir boccia topu seti altı kırmızı, altı mavi ve bir beyaz ‘jak’tan oluşuyor. Onaylı yarışmalarda kullanılan boccia topları, Uluslararası Boccia Federasyonu tarafından belirlenen kriterleri karşılaması gerekiyor. Özel bir deriyle kaplı toplar kullanılıyor. Fiyatları, kalitesine göre farklılık gösteriyor. Topların kalitesi sporcunun yarışmadaki performansını etkiliyor. 1 set topun fiyatı 1500 yüz lira ile 6000 lira arasında değişiyor. Yurtdışından geldiği için vergi ve kargo masrafları hariç…
Portakallarla antrenman yapmak Türk zekâsı mı?
Aynen öyle! İmkânsızlık ve malzemesizlik ile üretilmiş bir fikir. Çünkü toplar oldukça pahalı!
LÜTFEN SESİMİZ OLUN!
Sporcu profilimiz ağır engel grubu. Uygun çalışma alanları ve malzeme konusunda ciddi desteğe ihtiyacımız var. Malzemelerin kalitesi bizim başarı anahtarımız. Antrenman yaptığımız sahaların birçoğu boccia sporu için uygun değil. Tüm Türkiye’de, devlete ait kurum ve kuruluşlarda, en kırsaldan en merkezi noktaya lütfen sesimiz olun…
